Толковый словарь таджикского языка (в 2 томах). — Душанбе, НИИ языка и литературы им. Рудаки. Под редакцией Сайфиддина Назарзода. 2008.
аз — [از] пешоянд 1. сарчашмаи амалу ҳаракатро ифода мекунад; ранҷидан аз касе, тарсидан аз чизе… 2. ашёеро мефаҳмонад, ки дар иҷрои амал истифода мешавад ва саршавии амал ва объекти ҳаракат ба вай вобаста аст; дар ин маврид бештар бо феълҳои доштан,… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бо — I [با] пешванд 1. ҳамроҳ будан, якҷоя шудан ва иштирок карданро дар иҷрои ягон амал (бо шахсе ё чизе) ифода мекунад; ҳамроҳи…, дар якҷоягии…, ба иштироки…: бо ҳам, бо ҳамдигар, бо ҳамроҳии, бо касе гап (на) задан, бо касе вохӯрдӣ кардан, бо касе… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
дар — I [در] асоси замони ҳозира аз даридан. дар در пешванд, ки бо мақсади ифодаи тобишҳои маъноӣ дар аввали баъзе феълҳо меояд: даркашидан, даргузаштан, даррабудан ва ғ. II [در] 1. табақи аз тахта, оҳан ва ғ. сохташуда барои пӯшондани даромадгоҳи хона … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
забонзада — [زبان زده] бар сари забонҳо афтода, машҳуршуда, овозашуда ◊ ифодаҳои забонзада ифодаҳои аз даҳон монда, ифодаҳои обшуста … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бандак — I [بندک] ҳар чизи ресмонмонанди кӯтоҳак, ки бо он ду чиз ва ё ду тарафи як чизро ба ҳам мебанданд II [بندک] грам. воситаи грамматикӣ, ки алоқаи байни калимаҳоро ифода мекунад; бандаки изофӣ бандаки «и» ( йи), ки калимаи муайянкунандаро бо… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
додан — [دادن] 1. ба ихтиёри касе вогузоштан, супурдан: ба мактаб додан, ба дасти касе додан (чизеро); бахшидан, ато кардан: зиндагӣ додан, ҳаёт додан, шифо додан 2. маҷ. ба шавҳар додан, ба қайди никоҳи касе даровардан ( и духтаре) 3. маҷ. гуфтан: салом … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
номӣ — I [نامي] 1. номдор, овозадор; машҳур: оҳангсози номӣ, нависандаи номӣ 2. грам. мансуб ба ном (хоҳ ҷинс бошад ва хоҳ хос); ҳиссаҳои номии нутқ ҳиссаҳои исм, сифат ва шумора, ки номи ашё, шахс, аломат, миқдор ва ғ ро ифода мекунанд; хабари номӣ… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
тасреҳ — [تصريح] а. баён кардан, кушодаву равшан кардан, ошкор кардан, сареҳ ифода кардан, равшан ифода кардан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
хабар — [خبر] а 1. огоҳӣ, дарак, иттилоъ 2. матлабе, ки барои огоҳии умум дар матбуот, радио ва ғ. дода мешавад 3. грам. он ҷузъи ҷумла, ки кору ҳаракат, амалу ҳолат ё чигунагии муносибати мубтадоро ифода мекунад; аз ҷиҳати сохту таркиб ва воситаи ифода… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
а — ҳарфи аввали алифбои ҳозираи тоҷикӣ; дар алифбои арабиасоси тоҷикӣ бо ҳарфҳои «алиф» ا, «айн» ع ва дар охири як гурӯҳ калимаҳо бо «ҳои ҳавваз» ه ифода мешавад; ҳарфи «алиф» дар ҳисоби абҷад ба адади 1 баробар аст; ҳарфи «А» дар гурӯҳбандии… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
